Voedselfabrikanten verwaarden reststromen om voedselverspilling tegen te gaan. Ook het verbeteren van de verpakking of de houdbaarheid kan daarbij helpen. De FNLI wil weten hoe haar leden omgaan met voedselverspilling en de uitdaging waar zij voor staan. Karin Egberink sprak daarom met Suiker Unie en Arla Foods over hoe zij zich inzetten om voedselverspilling te verminderen. In dit eerste deel van het tweeluik Suiker Unie aan het woord, die alle onderdelen van de suikerbiet gebruikt.
Suiker wordt in Nederland gewonnen uit de suikerbiet. Deze wordt verbouwd op ongeveer 86.000 hectare grond. Hiermee produceert Suiker Unie ruim een miljoen ton suiker per jaar in twee fabrieken in Nederland en een in Noordoost Duitsland. We spraken hierover met Richelle van Helten en Andries Olie van suikerproducent Suiker Unie.
Van Helten: “Bij Suiker Unie proberen we zo veel mogelijk uit onze gronden en reststoffen te halen. Voor de reststoffen uit het productieproces wordt gestreefd naar maximaal hergebruik. Dit door bijvoorbeeld de productie van groen gas uit plantaardige reststromen, zoals bietenpuntjes en -staartjes. Suiker Unie is met een jaarlijkse productie van meer dan 30 miljoen kuub de grootste producent van groen gas in Nederland. Olie vult aan: “We kijken altijd hoe we nog meer met de suikerbiet kunnen doen, denk daarbij aan vezels, eiwitten en andere suikers (zoals arabinose) die in de biet zitten. Er kunnen bijvoorbeeld bioplastics uit suiker gemaakt worden.”
Bietenblad als groenbemester
In september worden in Nederland de bieten geoogst. Al op het land wordt de biet ontdaan van de kop met loof. Dat scheelt transport en is beter voor het milieu. Het bietenblad blijft achter op het land als groenbemester. “Hiermee voorkomen we verspilling, maar we zien hier nog kansen in om deze reststroom te verwaarden,” legt Van Helten uit. “In het bietenblad zitten ook voedingsstoffen (zoals eiwitten), maar we staan nu voor de uitdaging wat we hier precies mee kunnen doen.”
Van Helten vervolgt: “De telers leveren de suikerbieten zo schoon mogelijk af van de grond. Dit scheelt in gewicht en daarmee brandstof tijdens transport naar de fabrieken. In de fabriek worden de suikerbieten gewassen. De grond die overblijft wordt gebruikt voor het ophogen van landbouwgrond, wegenbouw en dijkverzwaring.”
Groen gas en waterhergebruik
Tijdens het wassen breken bietenstaartjes af en samen met het waswater en overig plantaardig restmateriaal verwerkt tot groen gas en digestaat. Het groen gas wordt weer deels gebruikt voor de fabriek, voor de vrachtwagens en gaat het openbare net op. Digestaat is rijk aan mineralen en wordt als compost gebruikt. Ook door kalk toe te voegen aan het suikerwinningsproces is het mogelijk om waardevolle stoffen weer terug op het land te krijgen. Mineralen, zouten, eiwitten en alle modder worden uit het product gehaald en gaat als kalkhoudende bodemverbeteraar terug het land op. De bietenpulp die overblijft wordt gebruikt voor groen gas of verkocht als diervoeder. Nog een belangrijke manier om verspilling tegen te gaan is het opvangen van water uit de suikerbiet. Een biet bestaat namelijk voor 75% uit water. Dit water wordt gezuiverd en opgeslagen in een ondergronds reservoir, waar nabijgelegen glastuinbouwers de rest van het jaar gebruik van kunnen maken. Circulair dus en erg nuttig tijdens de droge periode deze zomer.
Hoe zorgen we dat we het product duurzaam en ook veilig verpakken?
Verpakkingsuitdaging
Naast het optimaliseren van de productieprocessen om verspilling te voorkomen werkt Suiker Unie ook aan het voorkomen van verspilling bij de consument door goede voorlichting over bijvoorbeeld de houdbaarheidsdatum. Van Helten: “Op suiker stond nooit een THT-datum. Rondom kerst en oud & nieuw kregen we vaak consumentenvragen over houdbaarheid van suiker en poedersuiker. Daarom hebben we besloten om vanaf 2015 ‘Onbeperkt houdbaar’ op de verpakking van poedersuiker te zetten. De vragen zijn hierdoor afgenomen.” Een uitdaging waar Suiker Unie nu voor staat is duurzaam verpakken. “Hoe zorgen we dat we het product duurzaam en ook veilig verpakken? Daarbij kijken we naar hoe we zoveel mogelijk producten in een vrachtwagen kunnen krijgen om zo efficiënt en duurzaam te werken.”
