Wat maak je openbaar en hoe ver ga je als bedrijf? Vion Food Group stond twee jaar geleden voor een grote uitdaging toen in de media verschillende vleesschandalen aan het licht kwamen. Een van de dochterbedrijven van Vion zou hebben gesjoemeld met varkensvlees. De vleesverwerker gaf toe. Bert Urlings, Corporate Director Quality Assurance bij Vion Food Group, vertelt ons over het recuperatieproces dat volgde om het vertrouwen te herstellen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op 13 oktober 2016 en is geschreven door Bert Urlings. In 2021 is het artikel in nieuwe vorm op onze website geplaatst.
Het algemene beeld van deze industrie
Veel mensen hebben de rijkdom dat ze kunnen kiezen wat ze eten. Om de consument een eigen keuze te laten maken, kunnen voedselproducenten denk ik het beste het verhaal achter ons voedsel vertellen. Dat geldt voor alle onderdelen van de voedselproductie. Daarom vertellen wij over de herkomst van het product; wat de dieren hebben gegeten, hoe ze hebben geleefd. Ook laten we de processen in onze eigen slachterijen en vleesverwerkende bedrijven zien: het verdoven en slachten van dieren, het ontbenen en het verder verwerken van het vlees voor de vleesverwerkende industrie, de horeca en de consument.
Onze bedrijven zijn met het oog op hygiëne zo ontworpen dat we ze kunnen afsluiten van schadelijke invloeden uit het milieu. Dat maakt het ironisch genoeg wat geheimzinnig; het lijken wel gesloten hedendaagse ‘burchten’, waarbinnen mensen rondlopen in hygiënische pakjes, helmen, maskers en die daardoor niet meer herkenbaar zijn als buurman.
Onverkort en ongecensureerd
Radicale transparantie is ons antwoord, niet alleen over de herkomst van het dier, maar ook over onze processen. In onze slachterijen werken veel overheidsdierenartsen (NVWA) die elk aangevoerd dier levend en geslacht controleren op voedselveiligheid en dierenwelzijn. Alles wat officiële controlerende instellingen van ons vinden, publiceren we op onze website. Dit betekent dat we alle originele data en verslagen onverkort en ongecensureerd op onze website zetten. We maken wel alle namen van individuen onleesbaar.
Wat gaat er gebeuren als iedereen onze doopceel kan lichten?
Daarnaast voegen wij aan deze rapportage onze reactie toe op de bevindingen. Helder, duidelijk, transparant, in context en voor iedereen controleerbaar. Vaktermen en jargon worden uitgelegd, zodat iedereen kan begrijpen wat de informatie betekent. Vrijwel al onze bedrijven hebben vijf tot vijftien verschillende certificaten voor het proces van slachten en het verwerken van vlees. Dat betekent continu data van het toezicht door de overheid en meerdere auditrapporten per jaar per bedrijf.
Een moedige stap in de discussie
Hoe de reacties waren op deze radicale transparantie? Onverdeeld positief. Iedereen, met de grote afnemers voorop, noemde dit een moedige stap in de discussie met de samenleving. Een aantal keek ook de kat uit de boom. Wat gaat er gebeuren als iedereen onze doopceel kan lichten? Gaan actievoerders kleine afwijkingen die voorkomen in de dagelijkse productie uitvergroten? Hoe reageren de media? Twee jaar na dato is iedereen eraan gewend en wat we zien is dat mensen deze gegevens ook professioneel gaan gebruiken.
Neveneffecten zijn er natuurlijk ook. Media die tot het moment van radicale transparantie vaak alleen maar afgingen op berichten die afkomstig waren van actiegroepen of andere belangengroepen, controleren nu deze informatie via onze website. Een ander neveneffect is ook dat nu meerdere ogen naar de auditrapporten kijken en hiermee ook een soort peer review op het auditproces ontstaat. Dit is heel goed om deze auditprocessen steeds verder te verbeteren.
Radicale transparantie op deze processen heeft haar nut in Nederland inmiddels bewezen. Wat ons betreft is dit pas het begin. Onze volgende stap is de transparantie uitbreiden naar Duitsland en het echte verhaal over ons vlees nóg beter vertellen.
Nederland Voedselland publiceert verhalen over transities binnen het Nederlandse voedselsysteem. Eerlijke verhalen over kleine en grote stappen, en over misstappen. We kijken buiten de grens, in ons land, en bij ons thuis.