Fabrikanten van levensmiddelen zijn wettelijk verplicht om bepaalde informatie op het productetiket te vermelden, waaronder de voedingswaarde informatie en allergenen die in het product verwerkt zijn. Ook horecazaken moeten hieraan voldoen. Er zijn nog wel wat verschillen in wat Europese lidstaten ieder precies willen zien op het etiket als het gaat om niet voorverpakt voedsel. De vermelding van allergenen op een menukaart in een Nederlands restaurant kan er daardoor anders uitzien dan in een ander land. Alie de Boer was op vakantie in Spanje toen haar oog viel op een statement op de menukaart: informatie over allergenen kon bij het personeel ingewonnen worden. Ze legt uit hoe het zit:
Natuurlijk zie je niet alleen in Spanje de vermelding van allergenen in horecazaken. Ook in Nederland vind je op de menukaart welke allergenen in een gerecht zitten, of kun je een algemeen statement lezen op de menukaart zoals in het Spaanse restaurant gedaan was. Er is namelijk een Europese verordening[1] die regelt welke informatie gegeven moet worden op een etiket (zoals de voedingswaarde informatie), waarin ook is bepaald welke allergenen op een etiket of in een horecazaak vernoemd moeten worden. Er zijn nog wel wat verschillen in wat Europese lidstaten precies willen zien op het etiket als het gaat om niet voorverpakt voedsel: sommige lidstaten vinden het goed genoeg als de informatie ergens terug te vinden is, in andere lidstaten moet het per se op papier in het restaurant beschikbaar zijn. Omdat het toegestaan is om naast deze Europese regels ook nog landelijke wetgeving over allergenen in te voeren, is het in sommige landen zelfs verplicht meer informatie te geven.
In de Europese verordening worden in totaal 14 allergenen genoemd waarover informatie beschikbaar moet zijn op een etiket of in een restaurant. Het gaat dan om de 14 belangrijkste voedingsmiddelen die allergische reacties kunnen veroorzaken, bijvoorbeeld omdat allergische reacties door zo’n product vaak voorkomen, of omdat zulke voedingsmiddelen vaak verwerkt worden in andere producten of gerechten. Zo moet in een restaurant onder andere vermeld worden of er eieren, vis, glutenbevattende granen, noten of producten op basis van deze vier voedingsmiddelen in een gerecht zitten.
Waarom pakken verschillende bedrijven – in dit geval horecazaken – het dan zo verschillend aan? In sommige restaurants kun je direct achter de verschillende gerechten lezen welke allergenen er in een gerecht zitten. In andere zaken moet je informatie vragen over gerechten voor je precies weet wat er in zit. Er is namelijk geen verplichting gesteld aan hoe een consument informatie kan krijgen over allergene stoffen, in de Europese verordening staat alleen dat deze informatie beschikbaar moet zijn. Het kan dus zijn dat een medewerker in een horecazaak de exacte informatie mondeling geeft, al is het restaurant verplicht om de specificaties ergens beschikbaar te hebben. Sommige restaurants vinden het prettiger als een klant zelf de moeite neemt om te vragen naar de allergene stoffen, zodat men in de keuken direct weet dat er extra goed opgelet moet worden.
In de Europese verordening worden in totaal 14 allergenen genoemd waarover informatie beschikbaar moet zijn op een etiket of in een restaurant.
Een belangrijk principe in deze verordening is dat de consument zelf verantwoordelijk is om een restaurant te informeren over zijn of haar allergieën. In een horecazaak komen per dag immers zo veel mensen, dat niet iedere klant gevraagd kan worden of hij of zij ergens allergisch voor is. Als je het personeel niet hebt geïnformeerd, kun je als klant nooit een juridische zaak aanspannen als je last hebt gekregen van een allergie. Eigenlijk roept een restaurant je met een vermelding op de menukaart ook op om je allergie te bespreken met het personeel!
Wat nu als je ergens anders allergisch voor bent dan voor een van deze veertien allergene stoffen? Er zijn immers meer allergenen dan deze veertien. In dat geval kan het voor personeel in de horeca best lastig zijn om precies te weten of de stof waar jij allergisch voor bent, in het eten zit. Maar vaak kan een kok je precies vertellen hoe hij of zij de maaltijd gaat bereiden. Veel mensen met allergieën nemen dan ook vooraf contact op met een restaurant om er zeker van te zijn dat ze ook van een lekkere maaltijd kunnen genieten!
Dankzij Europees levensmiddelenrecht kunnen alle Europese horecazaken sinds december 2014 inzicht geven in de veertien belangrijkste allergene stoffen, als die in hun gerechten voorkomen. En dat statement op de menukaart, een hulpmiddel voor zowel consumenten als het horecapersoneel, zal je dan ook in heel Europa tegen kunnen komen!
Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op de website van Alie de Boer
[1]Regulation (EU) No 1169/2011 of the European Parliament and of the Council of 25 October 2011 on the provision of food information to consumers, amending Regulations (EC) No 1924/2006 and (EC) No 1925/2006 of the European Parliament and of the Council, and repealing Commission Directive 87/250/EEC, Council Directive 90/496/EEC, Commission Directive 1999/10/EC, Directive 2000/13/EC of the European Parliament and of the Council, Commission Directives 2002/67/EC and 2008/5/EC and Commission Regulation (EC) No 608/2004. Official Journal of the European Union L 304, pg 18-63.
Nederland Voedselland publiceert verhalen over transities binnen het Nederlandse voedselsysteem. Eerlijke verhalen over kleine en grote stappen, en over misstappen. We kijken buiten de grens, in ons land, en bij ons thuis.
