December betekent voor veel mensen lekker eten en drinken, en in het jaar als geen ander wil je natuurlijk ook een kerstmenu als geen ander. Maar: wat kun je het beste kiezen, als je toch een beetje duurzaam wil zijn? Wij geven je een paar tips voor duurzame keuzes tijdens de feestdagen.
1. Kies de juiste ingrediënten
Het begint al bij het samenstellen van je menu. Ga je voor vlees, vis of vegetarisch? Over het algemeen geldt de regel dat vegetarisch eten iets duurzamer is. Volgens MilieuCentraal zijn groente en fruit afkomstig van Nederlandse akkers het duurzaamst, maar je kunt ook kiezen voor producten afkomstig van buitenlandse akkers die vervoerd zijn per vrachtwagen of boot. Probeer producten te vermijden die met het vliegtuig vervoerd worden. Het belangrijkste is om te kijken of je product in het seizoen is. Denk aan ingrediënten als stoofperen, rode kool, koolraap, aardappelen, pompoen en pastinaak. Koop je buiten het seizoen, dan is er veel energie voor nodig om te laten groeien.
Ben je een vleeseter of moet je een vleeseter te vriend houden, probeer het dan bij kip te houden, dat een stuk minder milieubelastend is. Lams- en rundvlees zijn het meest belastend, maar ook hierin zijn er gradaties. Kies je bijvoorbeeld voor biologisch vlees, of een stuk wild? Dat kan een stuk duurzamer zijn dan vlees met een minder goed keurmerk. Twijfel je over op welke aspecten je moet letten bij het samenstellen van je gerecht? Voedingscentrum heeft een handige lijst met duurzaamheidsaspecten die je na kunt gaan bij het kiezen van je voedsel.
2. Koop lokaal, van lokaal
Houd bij alle ingrediënten die je koopt in gedachten waar ze vandaan komen. Veel van de bovenstaande producten kun je ook van Nederlandse herkomst kopen. Dat scheelt transportkilometers, en vaak zijn ze nog duurzamer geproduceerd ook. Zijn er alleen buitenlandse producten beschikbaar, of wil je tóch die exotische noot toevoegen aan je menu? Andijvie en sinaasappel uit Spanje, granaatappel uit Spanje en Turkije, perzik uit Zuid-Afrika, kakifruit uit Israël en Spanje, bloemkool uit Frankrijk, venkelknol uit Italië en Spanjezijn allemaal voorbeelden van producten die toch redelijk duurzaam zijn.
Maar naast het herkomstgebied is het in deze tijd natuurlijk ook belangrijk om lokale ondernemers te steunen. Ben je een vleeseter, ga dan voor een lokale biologische slager of poelier. Of zoek je een verrassend groentegerecht, kijk eens welke mooie groenten er nog op de markt te vinden zijn. Of gebruik Het Kraampje om te kijken of er boeren bij jou in de buurt zijn, die producten aan huis verkopen. En zoek voor bij de borrel een mooie natuurwijn uit bij de slijterij.
3. Vermijd verspilling
Maak van je kerstmenu een hit, maar niet een té grote hit. Na de feestdagen puilt je koelkast misschien wel uit van de restjes. Voorkom dat je ze moet weggooien! Heb je voornamelijk kliekjes over van een gemaakt gerecht? Misschien kun je een bijgerecht verzinnen en er een nieuwe maaltijd van maken. Kijk ook eens op deze lijst van het Voedingscentrum voor recepten met restjes. Heb je (veel) overgebleven ingrediënten die nog goed zijn? Soms weet je zelf niet wat je ermee moet. Kijk dan of je het voedsel kunt doneren aan een Voedselbank bij jou in de buurt, of bijvoorbeeld het Leger des Heils.
Nederland Voedselland publiceert verhalen over transities binnen het Nederlandse voedselsysteem. Eerlijke verhalen over kleine en grote stappen, en over misstappen. We kijken buiten de grens, in ons land, en bij ons thuis.
